• Pracownia Historii Wojskowej
  • Pracownia Historii Wojskowej
  • Pracownia Historii Wojskowej
  • Pracownia Historii Wojskowej

Historia Kozaczyzny dońskiej

Pojęcie Kozaczyzna w Polsce jednoznacznie wiąże się z Ukrainą i Kozakami zamieszkującymi nad Dnieprem. Historia Kozaczyzny dońskiej rzadko pojawia się w polskiej historiografii. Nie wiąże się bezpośrednio z dziejami państwa polsko-litewskiego, dlatego niezbyt często jest obiektem zainteresowania polskich historyków. Odnaleziony w lwowskim archiwum rękopis pracy doktorskiej Jana Okołota, powstał na Uniwersytecie Wiedeńskim i został tam obroniony w 1922 roku. Prezentowana wersja, pow­s­ts­ła w latach 1926–1928 w wyniku procesu nostryfikacji dyplomu doktorskiego, dzięki namowom profesorów Adama Szelągowskiego i Stanisława Zakrzewskiego. Jest to unikalna w polskiej historiografii, nie znana, a mająca już blisko 100 lat, jedyna taka próba ujęcia losów Kozaczyzny dońskiej, w okresie jej szczytu potęgi w XVII wieku. Powinna zająć należne jej miejsce w polskiej kulturze.

Jan Okołot, absolwent Uniwersytetu Wiedeńskiego. Nauczyciel historii w II Państwowym Gimnazjum im. prof. Kazimierza Morawskiego w Przemyślu. Nostryfikował swój dyplom doktorski, uzyskany w Wiedniu na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W efekcie, przygotował praktycznie nową rozprawę, poświęconą dziejom Kozaczyzny dońskiej, pod opieką naukową profesorów lwowskiej uczelni. Faktycznie, nowy tekst wpisał się w doświadczenia, oraz warsztat naukowy, charakterystyczny dla lwowskiej szkoły historycznej. Praca jako nauczyciel gimnazjalny, pozostała spełnieniem jego ambicji do końca lat trzydziestych. Niestety, jak wielu innych przypadkach druga wojna światowa, przerwała jego pracę z młodzieżą. Prezentowany, odnaleziony w lwowskim archiwum rękopis, jest do dziś jedyną próbą ujęcia dziejów Kozaczyzny dońskiej w polskiej historiografii.

Administracja: B. Kruszyński, wykonanie: B. Bobrowski
© Zakład Historii Wojskowej 2008-2024